Đây là 10 điều đặc biệt lưu ý khi đi tạ mộ cuối năm mà mọi người, mọi nhà bắt buộc phải ghi ghi nhớ bởi có thờ có thiêng có kiêng có lành. 

Từ ngàn xưa, người Việt Nam cùng như người ở các nước Á Đông rất coi trọng việc chôn cất và cúng lễ thân nhân sau khi đã mất, bởi quan niệm rằng người thân vẫn còn hiển thị ở thế giới bên kia. Bên cạnh đó, với truyền thống uống nước nhớ nguồn, tấm lòng hướng về ông bà tổ tiên của con cháu thế hệ sau nên việc thực hiện các nghi thức thăm mộ ông bà, cúng lễ tổ tiên luôn được coi trọng và chu đáo như họ đang còn hiện hữu trên đời. 

Việc tạ mộ không cầu kỳ nhưng cũng có 10 điều bắt buộc phải lưu ý không được phạm phải.

Và vào dịp cuối năm, chuẩn bị đón Tết, dù theo tôn giáo nào thì các gia đình cũng không quên việc đi tạ mộ, một mặt là dọn dẹp nhà cửa cho các cụ đón năm mới, mặt khác làm lễ cúng mời các cụ về ăn Tết cùng con cháu. Bên cạnh các nghi thức cần phải thực hiện khi đi tạ mộ vào cuối năm thì mọi người cũng cần lưu ý đến những điều sau:

1. Không đi cúng tế một mình ở nơi hẻo lánh

Không nên đi tạ mộ ở con đường hẻo lánh bởi theo phong thủy, những nơi như vậy sẽ có nhiều tà khí, nếu thực sự cần đi thì hãy đi thành đoàn nhiều người. Nếu buộc phải đến những nơi vắng người thì sau khi đi về, trước khi bước vào nhà nên bước qua chậu lửa hoặc tắm nước lá bưởi... để xua đi những năng lượng âm có thể xâm nhập vào cơ thể.

2. Không được quên việc cúng thần linh trong khu vực

Khi đi tạ mộ, trước khi tiến hành dọn dẹp và cúng ông bà tổ tiên thì phải đến chào và lễ tạ ơn thần linh xung quanh đã che chở cho người đã khuất nhà mình. Để tạ thổ địa, thần linh ở nghĩa trang thì bày lễ xôi giò, rượu trắng, chè thuốc, nhang đèn... rồi tiến hành lễ lạy, dâng sớ, khấn tạ xin phép cho thân nhân quá vãng được trở về nhà dịp Tết Nguyên đán.

Bắt buộc phải cúng tạ ơn thần linh cai quản vùng đất nghĩa trang nơi đặt phần mộ người thân.

3. Không được có thái độ bất kính

Nghĩa trang, nghĩa địa, nhà lưu cốt... là nơi nặng âm khí và trang nghiêm, vì thế không cười đùa nô nghịch, không có hành động khiếm nhã, bất kính với người đã khuất. Còn khi đang tiến hành làm lễ lại càng không được phép nói tục hay cợt nhả. Khi đi cúng tế và tảo mộ cần phải chân thành, trên đường đi nếu có mộ, dù đi hay đứng lại đều cần phải lễ độ cung kính, không nên làm lộn xộn và xới tung đất đá để tránh ảnh hưởng đến cảnh quan và môi trường xung quanh.

4. Không giẫm đạp lên phần mộ của người khác

Quan tâm, chăm chút đến phần mộ của gia đình là điều phải làm nhưng không được vì thế mà gây ảnh hưởng đến phần mộ xung quanh. Không dẫm đạp hay đá vào đồ cúng trên mộ nhà khác. Và đặc biệt nếu gia đình mang trẻ nhỏ theo thì phải trông chừng các bé cẩn thận. Khi thắp hương cho phần mộ người thân thì đừng quên thắp nén nhang cho những "người hàng xóm" xung quang.

5. Không được quên sửa sang cả 4 mặt phần mộ

Nên chú ý rằng mộ phần của tổ tiên cần phải được quét dọn cỏ dại, thêm đất mới và hoa tươi, đừng quên quét dọn cả phía sau mộ. Khi làm mới lại diện mạo của mộ phần, trong lòng nhất thiết phải thật cung kính. Khi tạ mộ, cần chú ý sửa sang bốn phía của ngôi mộ, phát quang cỏ dại, đắp lại đất hoặc sửa lại những chỗ bị sụt lún hư hại do thời gian, kiểm tra mộ có bị côn trùng, rắn, chuột đào hang làm tổ hay không, rửa sạch bia mộ. Thứ nhất là để tỏ lòng kính trọng với những người đã khuất, thứ hai là để xem xét tình hình của mộ. Nếu như xung quanh mộ có nước (nước có thể vào bên trong hoặc vũng nước rất sát mộ), chân mộ bị hở trũng... sẽ có ảnh hưởng không tốt cho vận thế của của người đời sau. 

Phải dọn dẹp cỏ dại, kiểm tra phần đất chân mộ đủ 4 xung quanh để xử lý nếu có sự cố.

Với những phần mộ là hũ cốt cũng phải tiết hành lau dọn sạch sẽ xung quanh, không để mạng nhện giăng hũ cốt của người thân, không để nhãn tên và hình ảnh bị bay màu. Tất cả cần được làm mới cho sạch sẽ và trang nghiêm.

6. Không để cây cỏ che khuất mộ

Để phần mộ được thoáng đãng thì nên chặt bỏ những cành cây cỏ dại mọc che khuất. Theo phong thủy, phần mộ tổ tiên sạch sẽ, rộng lớn và quang đãng thì vận mệnh của con cháu sẽ vượng lên, vạn sự như ý. Tuy nhiên, nếu đó là những cái cây mà mình trồng để cho “mát nhà mát cửa của người đã mất” thì cũng không nên chặt bỏ bừa bãi.

7. Không chụp ảnh tập thể xung quanh mộ

Mặc dù là quãng thời gian để con cháu quây quần, tụ tập về để tưởng nhớ ông bà, tổ tiên và việc lưu giữ khoảnh khắc đó là hoàn toàn chính đáng. Tuy nhiên, bạn cũng lưu ý, khi đi sửa sang lại phần mộ, chỉ có thể chụp ảnh các hoạt động, hành lễ. Tuyệt đối không dàn hàng ngang trước mộ để chụp, vì việc quay lưng về phía mộ không chỉ thể hiện sự thiếu tôn trọng với người đã khuất. Mà việc dàn hàng hay tạo dáng cũng không phù hợp với nghĩa trang tính chất của buổi lễ.

Chỉ chụp hình các hoạt động dọn dẹp, sửa sang, hành lễ mộ phần tổ tiên.

8. Không cho phụ nữ mang thai hoặc trong kì kinh đi tạ mộ

Tạ mộ không giống nhiều lễ cúng khác, không cần chọn ngày lành tháng tốt mà bất cứ lúc nào điều kiện cho phép thì tiến hành. Tuy nhiên phụ nữ đang thời kì hành kinh hoặc mang thai không nên đi tảo mộ. Không tính đến vấn đề phong thủy, cơ thể người phụ nữ lúc này rất yếu, dễ bị nhiễm lạnh và khí độc có nhiều ở nghĩa trang. 

9. Không cho những người có da mặt đen xạm đi tạ mộ

Nếu trước ngày hoặc trong ngày đi tảo mộ thấy trên mặt, đặc biệt là trán có xuất hện những quầng đen, tối lúc hiện lúc ẩn thì nên tránh không nên ra phần mộ gia tiên. Vì dấu hiệu ấy, cho thấy vận khí của người ấy rất xấu không nên đi đến những nơi nhiều âm khí để tránh gặp phải điều không may. Nếu bạn nhất định phải đi thì nên mang vật hộ mệnh đã được khai quang để dữ hòa lành.

10. Không tạ mộ sau 3 giờ chiều

Nếu đi tạ mộ ở các khu vực nghĩa trang thì cần hoàn thành trước 3 giờ chiều, vì giờ này là dương khí bắt đầu suy yếu. Đặc biệt nếu phải đi tảo mộ xa nhà, mà giờ đó chưa quay về thì sẽ bị xâm nhiễm bởi các năng lượng tiêu cực.

Sau 3 giờ chiều, dương khí bắt đầu suy yếu không tốt cho người đi tạ mộ.

Trên đây là 10 điều đặc biệt lưu ý khi đi tạ mộ cuối năm mà mọi người, mọi nhà bắt buộc phải ghi ghi nhớ bởi có thờ có thiêng có kiêng có lành. Đối với một phong tục truyền thống đầy ý nghĩa như tạ mộ thì mỗi chúng ta lại càng phải cần nắm rõ những điều quan trọng trên đây để không những bảo vệ bản thân mà còn thể hiện rõ lòng thành kính với người đã khuất.