Bùi Anh Dũng được Trương Mỹ Lan cho làm Chủ tịch HĐQT Ngân hàng SCB vì hiền lành, không quậy phá, đồng thời được nhận 500.000 cổ phiếu SCB, tương đương 5 tỷ đồng.
Trong kết luận điều tra vụ án xảy ra ở Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, Ngân hàng SCB và các đơn vị liên quan, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đề nghị truy tố bà Trương Mỹ Lan (cựu Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát) về các tội Đưa hối lộ, Vi phạm quy định về hoạt động của ngân hàng và Tham ô tài sản.
Theo kết luận điều tra, với việc nắm quyền chi phối số cổ phần Ngân hàng SCB, bà Lan đã đưa người của mình vào các vị trí chủ chốt tại Ngân hàng SCB như: Hội đồng quản trị, ban tổng giám đốc, giám đốc các chi nhánh lớn, trưởng ban kiểm soát để sử dụng những người này điều hành, chi phối toàn bộ hoạt động của Ngân hàng SCB… Bà Lan trả mức lương cao cho họ từ 200-500 triệu/tháng.
Trong số này có bị can Bùi Anh Dũng. Bà Lan khai cho ông Dũng làm Chủ tịch HĐQT SCB vì hiền lành, “không quậy phá”, được lòng người.
Giai đoạn Bùi Anh Dũng làm Giám đốc Ngân hàng SCB Chi nhánh Bến Thành, các khoản vay của Tập đoàn Vạn Thịnh Phát được Trương Mỹ Lan chỉ đạo nhân viên tập đoàn phối hợp với phòng tái thẩm định để tạo dựng hồ sơ vay. Sau đó, hồ sơ vay được chuyển về chi nhánh để nhân viên, lãnh đạo ký hợp thức và chuyển lại phòng tái thẩm định hoàn thiện thủ tục.
Giai đoạn Bùi Anh Dũng làm Phó Tổng Giám đốc Khối doanh nghiệp, kiêm thành viên Hội đồng Kinh doanh và Đầu tư Hội sở chỉ ký hợp thức các bộ hồ sơ vay vốn của Tập đoàn Vạn Thịnh Phát nhưng không họp rà soát, đánh giá khoản vay như các khách hàng thông thường khác.
Từ 9/12/2020 đến 22/9/2022, Bùi Anh Dũng làm Chủ tịch HĐQT. Bị can Bùi Anh Dũng ký hợp thức nghị quyết phê duyệt khoản vay của các cá nhân, pháp nhân thuộc hệ sinh thái Tập đoàn Vạn Thịnh Phát của Trương Mỹ Lan để hợp thức, hoàn thiện hồ sơ, sau khi khoản vay đã được giải ngân. Điều này ngược với quy trình cho vay thông thường.
Bùi Anh Dũng biết rõ khoản vay nào là khoản vay của Tập đoàn Vạn Thịnh Phát là do Trần Thị Mỹ Dung (cựu Phó Tổng giám đốc SCB) và Trương Khánh Hoàng (cựu quyền Tổng giám đốc SCB) thông báo lại, sau khi Dung, Hoàng nhận chỉ đạo trực tiếp từ Trương Mỹ Lan.
Các khoản vay này đều có điểm chung là chỉ ký hợp thức hồ sơ, thủ tục cho vay để giải ngân, rút tiền của Ngân hàng SCB theo chỉ đạo của Trương Mỹ Lan.
Thực tế, các đơn vị tại Ngân hàng SCB không có việc thẩm định khách hàng, thẩm định tài sản bảo đảm, không quan tâm phương án vay thêm các khoản cho vay đối với nhóm khách hàng thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát của Trương Mỹ Lan.
Trên hệ thống Dữ liệu “Core Banking” của Ngân hàng SCB được tạo thêm trường dữ liệu ký hiệu là “HSTT”, để ghi chú khách hàng, phục vụ việc theo dõi, thống kê và phê duyệt cho vay, bỏ qua quy trình cho vay thông thường theo quy định.
Bị can Trương Mỹ Lan và Trương Huệ Vân.
Bùi Anh Dũng thừa nhận đã ký các tờ trình thẩm định, biên bản họp, phiếu biểu quyết của HĐQT, nghị quyết đồng ý cho vay đối với nhóm khách hàng Vạn Thịnh Phát là vi phạm pháp luật.
Quá trình làm việc tại Ngân hàng SCB, ngoài tiền lương, tiền thưởng nhân dịp lễ, tết, Bùi Anh Dũng còn được Trương Mỹ Lan cho 500.000 cổ phiếu SCB (tương đương 5 tỷ đồng).
Căn cứ kết quả xác minh, lời khai các bị can và đối tượng liên quan, đủ căn cứ xác định Bùi Anh Dũng đã lợi dụng chức vụ quyền hạn của mình để thực hiện hành vi giúp sức tích cực, đồng phạm với Trương Mỹ Lan thực hiện hành vi phạm tội “Tham ô tài sản” và “Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, các hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng”.
Cụ thể, với hành vi “Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng” quy định tại khoản 4, Điều 206 Bộ luật Hình sự năm 2015, Bùi Anh Dũng liên đới gây thiệt hại cho SCB số tiền hơn 187.600 tỷ đồng.
Với tội “Tham ô tài sản” quy định tại khoản 4 Điều 353 Bộ luật Hình sự năm 2015, cơ quan điều tra cáo buộc Bùi Anh Dũng liên đới chiếm đoạt số tiền hơn 104 tỷ đồng và gây thiệt hại số nợ lãi phát sinh hơn 26.300 tỷ đồng.
Quá trình điều tra, Bùi Anh Dũng đã thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, nhận thức rõ hành vi vi phạm.
Quy trình rút ruột hơn 1 triệu tỉ tại SCB của bà Trương Mỹ Lan
Mỗi khi cần tiền, nữ chủ tịch Vạn Thịnh Phát với quyền lực “là chủ thực sự” sẽ yêu cầu nhóm lãnh đạo SCB tập trung tại tòa nhà Times Square để họp ra các phương án lập khống hồ sơ vay tiền chứ không phải tại trụ sở ngân hàng.
Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát Trương Mỹ Lan bị cáo buộc dù không có chức vụ gì nhưng lại “có quyền lực tuyệt đối” chi phối SCB – Ảnh: Bộ Công an
Bản kết luận điều tra vừa được Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an ban hành, cho thấy chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát Trương Mỹ Lan dù không giữ chức vụ gì tại Ngân hàng SCB nhưng lại là người có “quyền lực tuyệt đối”, dựng lên “kịch bản” tinh vi thao túng, lũng đoạn, chi phối toàn bộ nhà băng này.
Toàn bộ hoạt động của Ngân hàng SCB bị bà Lan thao túng, lũng đoạn để huy động tiền gửi của người dân rồi cho “hệ sinh thái Vạn Thịnh Phát” vay, sau đó chiếm đoạt số tiền đặc biệt lớn, lên đến hơn 304.000 tỉ đồng.
Sai phạm khủng của bà Lan trong suốt thời gian dài, dễ dàng qua mặt các cơ quan kiểm tra giám sát hoạt động ngân hàng được những người nào giúp sức, tiếp tay?
Nữ chủ tịch Vạn Thịnh Phát trả lương đến 500 triệu/ tháng cho đàn em thân tín tại SCB
Với tham vọng lập ra một ngân hàng và đứng sau thao túng, chi phối điều hành huy động tiền gửi nhằm mục đích có nguồn tiền cung cấp cho “hệ sinh thái Vạn Thịnh Phát”, từ trước năm 2011 bà Lan đã rải người mua gom 80-98% cổ phần của ba ngân hàng.
Tháng 1-2012 ba nhà băng này được hợp nhất thành Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB), vốn điều lệ ban đầu hơn 10.000 tỉ. SCB có một hội sở, 50 chi nhánh và 184 phòng giao dịch trên cả nước.
Nữ doanh nhân Trương Mỹ Lan cũng bố trí người thân tín của mình giữ các chức vụ chủ chốt của ngân hàng. Các vị trí chủ tịch HĐQT, tổng giám đốc, lãnh đạo SCB nhiều thời kỳ đều do bà Lan tuyển chọn, sắp xếp từ các “đàn em thân tín” tại Vạn Thịnh Phát hoặc công tác lâu năm tại ngân hàng. Họ làm theo chỉ đạo của bà Lan và được trả lương 200-500 triệu đồng/tháng.
Theo kết luận, Trương Mỹ Lan cho Tạ Chiêu Trung làm tổng giám đốc Công ty Việt Vĩnh Phú là đơn vị nắm giữ 12,828% cổ phần SCB, đồng thời được “ngồi ghế” thành viên HĐQT ngân hàng này.
Ông Trung được chủ tịch Vạn Thịnh Phát giao nhiệm vụ quản lý, điều hành việc chuyển nhượng cổ phần của các cổ đông đảm bảo đúng tỉ lệ phần trăm Ngân hàng Nhà nước quy định.
Bà Trương Mỹ Lan cũng bố trí những người thân tín như Nguyễn Thị Thu Sương, Đinh Văn Thành (cùng đang bỏ trốn bị truy nã), Bùi Anh Dũng làm chủ tịch SCB qua các thời kỳ.
Theo C03, riêng Bùi Anh Dũng được bà Lan sử dụng vì có quá trình nhiều năm làm việc tại SCB, trải qua nhiều vị trí và “hiền lành, không quậy phá, được lòng người” – trích kết luận điều tra.
Võ Tấn Hoàng Văn – tổng giám đốc SCB – được coi là “cánh tay đắc lực” của bà Lan, khi làm theo các chỉ đạo liên quan cấp tín dụng, giải ngân và được tin tưởng giao mang hơn 5 triệu USD đi hối lộ trưởng đoàn thanh tra.
Ông Văn có quá trình gắn bó với SCB nhiều năm, trải qua nhiều vị trí và dần trở thành thân tín của chủ tịch Vạn Thịnh Phát. Một vị trí chủ chốt khác là phó chủ tịch HĐQT SCB Trầm Thích Tồn cũng từng là lãnh đạo của nhiều công ty con trong “hệ sinh thái Vạn Thịnh Phát”.
Tương tự, nhiều vị trí lãnh đạo khác tại SCB qua các thời kỳ đều do bà Lan lựa chọn, sắp xếp từ những người thân tín.
Ký hiệu riêng và quy trình rút 1 triệu tỉ khi đa phần các hồ sơ vay tiền lập khống
Theo kết luận, liên quan đến việc SCB cấp tín dụng cho các khách hàng, Trương Mỹ Lan sẽ trao đổi, chỉ đạo các tổng giám đốc, phó tổng giám đốc qua các thời kỳ như Nguyễn Thị Thu Sương, Võ Tấn Hoàng Văn, Nguyễn Phương Hồng, Trương Khánh Hoàng hoặc Trần Thị Mỹ Dung.
Đối với chủ tịch HĐQT nhà băng này các thời kỳ như Đinh Văn Thành, Bùi Anh Dũng được giao công việc liên quan nhân sự, tổ chức của ngân hàng.
Tòa nhà Times Square – nơi diễn ra các cuộc họp của lãnh đạo SCB và Trương Mỹ Lan mỗi khi cần rút ruột ngân hàng
Nhóm lãnh đạo SCB các thời kỳ sẽ làm việc theo một quy trình “bất thành văn”, khi gặp khó khăn về tiền để trả cho các khoản vay trước sẽ thông báo cho Trương Mỹ Lan biết để xử lý.
Chủ tịch Vạn Thịnh Phát sẽ đi gặp bạn bè để mượn tài sản hoặc dự án, dùng tài sản thế chấp đảm bảo đưa vào SCB vay tiền ra xử lý các khoản vay trước. Tuy nhiên, các tài sản này thường không đủ giá trị để đảm bảo cho số tiền vay nhưng được “phù phép” thông qua thẩm định giá nâng khống giá trị.
“Những việc này sau khi báo cáo với Trương Mỹ Lan, lãnh đạo SCB các thời kỳ sẽ chủ động phân công cán bộ, nhân viên ngân hàng và những người liên quan thực hiện”, kết luận nêu.
Mỗi khi cần tiền, bà Lan sẽ yêu cầu nhóm lãnh đạo SCB tập trung tại tòa nhà Times Square để họp ra các phương án lập khống hồ sơ vay tiền chứ không phải tại trụ sở ngân hàng.
Các bị can này khai biết các khoản vay của bà Lan là trái pháp luật nhưng vẫn làm theo chỉ đạo, phân công nhau thực hiện từng nhiệm vụ đưa tài sản nào vào thế chấp, thời gian giải ngân để đáp ứng nguồn tiền mỗi khi chủ tịch Vạn Thịnh Phát cần.
Bùi Anh Dũng khai, trong thời gian làm chủ tịch SCB, các khoản vay của Tập đoàn Vạn Thịnh Phát đều được cấp dưới là Trương Khánh Hoàng, Trần Thị Mỹ Dung báo cáo lại. Các khoản vay này đều có ký hiệu nhận biết riêng là “HSTT” (tức Hội sở tiếp thị) để SCB phê duyệt cho vay, bỏ qua quy trình vay thông thường.
Các khoản vay này đều có điểm chung là chỉ ký hợp thức hồ sơ, thủ tục cho vay để giải ngân, rút tiền từ SCB theo chỉ đạo của Trương Mỹ Lan chứ không thực hiện thẩm định tài sản đảm bảo, “không quan tâm phương án vay vốn”, kết luận nêu.
Trong thời gian làm chủ tịch, ông Dũng đã ký hàng trăm biên bản, nghị quyết đồng ý cho 143 khách hàng vay 207 khoản tại SCB, có dư nợ đến 17-10-2022 là hơn 203.000 tỉ.
Cho vay bỏ qua các bước thẩm định khách hàng, tài sản đảm bảo
“Cánh tay đắc lực” của chủ tịch Vạn Thịnh Phát là Võ Tấn Hoàng Văn (nguyên tổng giám đốc SCB) khai biết bà Lan là “chủ thực sự” của nhà băng này, nên làm theo mọi chỉ đạo để giải ngân các khoản vay mỗi khi được yêu cầu, dù biết không đúng quy định.
Ông Văn khai các khoản cho vay đối với các khách hàng thuộc “hệ sinh thái Vạn Thịnh Phát” của bà Trương Mỹ Lan chiếm tỉ trọng phần lớn số tiền mà SCB cho vay.
Mỗi khi cần tiền sử dụng, nữ chủ tịch sẽ gọi cho Văn, từ đó “cánh tay đắc lực” triển khai các phương án để giải ngân khoản vay.
Tổng giám đốc SCB biết số tiền sau khi giải ngân các khoản vay đứng tên cá nhân, pháp nhân thuộc “hệ sinh thái Vạn Thịnh Phát” sẽ được rút ra để bà Lan sử dụng vào các mục đích trả nợ cũ, trả nợ các ngân hàng khác, đầu tư dự án hoặc chi tiêu các việc không đúng với phương án vay vốn.
Võ Tấn Hoàng Văn đã ký hàng ngàn tờ trình, biên bản liên quan đến việc phê duyệt cho 402 khách hàng thuộc Vạn Thịnh Phát của Trương Mỹ Lan vay 638 khoản tại SCB, tổng dư nợ cả gốc cả lãi hơn 405.000 tỉ đồng.
Dự án Mũi Đèn Đỏ (quận 7) – một trong những dự án sử dụng tiền vay trái pháp luật của Ngân hàng SCB
Các khoản vay này cũng được thực hiện theo “quy trình” chung là ký khống thủ tục, hợp thức hồ sơ, bỏ qua các bước thẩm định khách hàng, tài sản đảm bảo theo quy định.
Tương tự, các bị can là lãnh đạo SCB cũng thực hiện theo quy trình trên để giải ngân với đa phần các khoản vay của Vạn Thịnh Phát.
Kết quả điều tra xác định từ ngày 1-1-2012 đến ngày 7-10-2022, SCB đã cho vay, giải ngân cho 1.366 khách hàng, trong đó liên quan trách nhiệm của Trương Mỹ Lan và đồng phạm vay 2.500 khoản với tổng số tiền 1.066.608 tỉ đồng.
Đến ngày 17-10-2022, các khoản vay tại SCB còn dư nợ hơn 677.000 tỉ đều thuộc nhóm không có khả năng thu hồi. Trong đó dư nợ gốc các khoản vay của bà Trương Mỹ Lan chiếm 93% tổng dư nợ gốc của hơn 23.000 khoản vay còn dư nợ tại SCB.
Trong đó, bà Lan chỉ đạo lập khống 916 hồ sơ vay vốn rút tiền chiếm đoạt của Ngân hàng SCB, qua đó chiếm đoạt số tiền hơn 304.000 tỉ đồng. Ngoài ra, bà Lan còn bị cáo buộc gây thiệt hại tiền lãi phát sinh gần 130.000 tỉ đồng.
Với hành vi vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, C03 quy kết nữ chủ tịch Vạn Thịnh Phát gây thiệt hại hơn 64.000 tỉ đồng.
