Тòа ԛuуết địnһ m𝗂ễn tráсһ nһ𝗂ệm һὶnһ ѕự đố𝗂 vớ𝗂 сựu 𝖦𝗂ám đốс С𝖣С Bὶnһ 𝖣ươnɡ Nɡuуễn Тһànһ 𝖣аnһ ѕаu һơn 10 tһánɡ bị tạm ɡ𝗂аm. Ԛuуết địnһ tố tụnɡ nàу ảnһ һưởnɡ nһư tһế nàо đến ԛuуền ⅼợ𝗂 сủа ônɡ 𝖣аnһ?
Сһ𝗂ều 12.1, ТАN𝖣 ТР.𝖧à Nộ𝗂 tuуên án đố𝗂 vớ𝗂 38 bị сáо trоnɡ vụ án ⅼ𝗂ên ԛuаn đến Сônɡ tу СР Сônɡ nɡһệ 𝖵𝗂ệt Á (Сônɡ tу 𝖵𝗂ệt Á), Bộ 𝖸 tế, Bộ K𝖧-СN và một ѕố địа рһươnɡ. Ônɡ Nɡuуễn Тһànһ 𝖣аnһ, сựu 𝖦𝗂ám đốс Тrunɡ tâm k𝗂ểm ѕоát bệnһ tật (С𝖣С) tἰnһ Bὶnһ 𝖣ươnɡ, ⅼà nɡườ𝗂 ԁuу nһất đượс tòа ѕơ tһẩm m𝗂ễn tráсһ nһ𝗂ệm һὶnһ ѕự về tộ𝗂 v𝗂 рһạm ԛuу địnһ đấu tһầu ɡâу һậu ԛuả nɡһ𝗂êm trọnɡ.
Рһán ԛuуết đưа rа đố𝗂 vớ𝗂 ônɡ 𝖣аnһ đаnɡ đượс ԁư ⅼuận ủnɡ һộ, bở𝗂 сựu 𝖦𝗂ám đốс С𝖣С Bὶnһ 𝖣ươnɡ ⅼà một trоnɡ ѕố ίt сáс ԛuаn сһứс kһônɡ tư ⅼợ𝗂, “kһônɡ ⅼunɡ ⅼау trướс t𝗂ền tἰ сủа 𝖵𝗂ệt Á”. 𝖵ớ𝗂 ԛuуết địnһ tố tụnɡ nàу, ԛuуền ⅼợ𝗂 về рһáр ⅼý сủа ônɡ 𝖣аnһ ѕẽ tһау đổ𝗂 nһư tһế nàо?
Cựu Giám đốc CDC Bình Dương Nguyễn Thành Danh
Miễn trách nhiệm hình sự là gì?
Luật sư Nguyễn Ngọc Hùng, Trưởng Văn phòng luật sư Kết nối (Đoàn Luật sư TP.Hà Nội) cho biết, miễn trách nhiệm hình sự là một trong những nội dung thể hiện chính sách nhân đạo, khoan hồng của Nhà nước.
Biện pháp này được quy định và áp dụng trong một số trường hợp phạm tội nếu xét thấy không cần phải truy cứu trách nhiệm hình sự, không cần buộc người phạm tội phải chịu hình phạt mà vẫn đảm bảo được yêu cầu phòng và chống tội phạm, vẫn đảm bảo được yêu cầu giáo dục người phạm tội để họ trở thành người có ích cho xã hội.
Miễn trách nhiệm hình sự cho một người sẽ kéo theo hệ quả pháp lý là người đó không phải chịu hình phạt hoặc biện pháp tư pháp thay thế cho hình phạt và không được coi là có án tích. Cũng vì điều này, điều 29 bộ luật Hình sự năm 2015 quy định rất cụ thể các căn cứ để miễn trách nhiệm hình sự.
Cụ thể, người phạm tội được miễn trách nhiệm hình sự khi có quyết định đặc xá; hoặc khi tiến hành điều tra, truy tố hoặc xét xử, do có sự thay đổi chính sách, pháp luật làm cho hành vi phạm tội không còn nguy hiểm cho xã hội nữa.
Người phạm tội cũng có thể được miễn trách nhiệm hình sự do chuyển biến của tình hình mà người phạm tội không còn nguy hiểm cho xã hội nữa; hoặc người phạm tội mắc bệnh hiểm nghèo dẫn đến không còn khả năng gây nguy hiểm cho xã hội nữa; hoặc trước khi hành vi phạm tội bị phát giác đã tự thú, khai rõ sự việc…
Đối chiếu với quy định trên, trường hợp Cựu Giám đốc CDC tỉnh Bình Dương được miễn trách nhiệm hình sự có thể xuất phát từ căn cứ “do chuyển biến của tình hình mà người phạm tội không còn nguy hiểm cho xã hội nữa”.
Có một điểm đáng lưu ý, đó là ban đầu đại diện viện kiểm sát đề nghị phạt ông Danh 10 tháng 4 ngày tù, đúng bằng thời gian tạm giam; nhưng sau đó bất ngờ thay đổi quan điểm theo hướng đề nghị miễn trách nhiệm hình sự cho bị cáo.
Cả 2 đề nghị này đều có điểm chung, đó là bị cáo sẽ được trả tự do ngay tại tòa. Tuy nhiên, như đã phân tích, miễn trách nhiệm hình sự có lợi hơn cho bị cáo rất nhiều.
Luật sư Nguyễn Ngọc Hùng
NVCC
Miễn tội, có được bồi thường?
Nhiều người băn khoăn rằng, tính đến thời điểm đưa vụ án ra xét xử, cựu Giám đốc CDC Bình Dương Nguyễn Thành Danh đã bị tạm giam hơn 10 tháng. Với việc miễn trách nhiệm hình sự, liệu ông Danh có được bồi thường cho thời gian nêu trên?
Luật sư Nguyễn Ngọc Hùng cho hay, theo quy định, khi có quyết định, bản án của cơ quan tố tụng tuyên bố một người không có tội thì người đó mới được yêu cầu bồi thường oan, sai.
Trường hợp của ông Nguyễn Thành Danh, tòa án xác định hành vi của ông vi phạm pháp luật, nhưng quyết định áp dụng chính sách khoan hồng đặc biệt là miễn trách nhiệm hình sự.
“Nghĩa là, ông Danh vẫn có tội, nhưng không phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi phạm tội đó. Điều này cũng đồng nghĩa, việc khởi tố vụ án, khởi tố bị can và các văn bản, quyết định tố tụng trong vụ án là đúng, tuân thủ pháp luật”, luật sư Hùng phân tích.
Từ những căn cứ trên, luật sư Hùng cho rằng, trường hợp của ông Danh không có quyền yêu cầu bồi thường oan, sai theo luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước.
Tuy vậy, với việc quyết định miễn trách nhiệm hình sự đối với cựu Giám đốc CDC Bình Dương, luật sư nhận định đây là một “quyết định dũng cảm” của hội đồng xét xử cũng như đại diện kiểm sát; nhằm cụ thể hóa chủ trương bảo vệ cán bộ “dám nghĩ, dám làm” của Đảng, Nhà nước.
